Look inside
|
Historische Tuinen en Parken van Vlaanderen - Limburg deel 1 Cahier 6
ISBN: 9789040301889
(PB - NL)
€
Gingelom, Halen, Herk-de-Stad, Nieuwerkerken, Sint-Truiden (M&L cahier nr 8)
Deze uitgave ontsluiert voor een deel een goed bewaard geheim : het rijke erfgoed aan tuinen in Vlaanderen. Deze inventaris publiceert deelstudies van historische tuinen en parken die bouwstenen zijn voor de nog te schrijven tuinkunstgeschiedenis van Vlaanderen.
Dit boek behandelt 5 fusiegemeenten in de Belgische provincie Limburg, die eertijds deels behoorden tot het hertogdom Brabant, deels tot het prinsbisdom Luik. Het telt honderd objecten in Sint-Truiden, Gingelom, Halen, Herk-de-stad en Nieuwerkerken.
De schaal, functie en betekenis van de objecten is erg uiteenlopend maar ze vertellen alles over de buiteninrichting en aankleding van woningen. Het gaat over kasteelparken van wel 100 ha groot, met een rijk, tot de middeleeuwen opklimmend verleden en van Europese betekenis, over villatuinen van amper 1 ha uit het interbellum en van locale betekenis, maar ook over erfjes en tuintjes van de gewone man, over herenboerenparkjes, over pastorietuinen, over publieke parken en over kerkhoven en begraafplaatsen. Er is niet enkel aandacht voor de aanleg, de vijvers, de bomen en de plantengroei, maar ook voor de tuinornamentiek en 'kleinarchitectuur' die tuinen en parken structureert en identiteit geeft: hekken, oranjeries, serres, ijskelders, bruggetjes en paviljoens.
De onderzoeksmethode wordt in de inleiding duidelijk omschreven: terreinbezoek (de belangrijkste bomen worden gedetermineerd en opgemeten) wordt gecombineerd met onderzoek in de literatuur en in het archief van het kadaster, met raadpleging van de historische kaarten en van de iconografie, dat in overleg met de bewoners.
De onderzoeksresultaten zijn in een synthese samengevat. Zo wordt het belang van toegangshekken en oprijlanen, van hagen en muren toegelicht, ook de rol van moestuinen, van boomgaarden met hun 'barrier', de traditionele inrichting van het boerenerf wordt geschetst en de bloei van de dendrologie en van de horticultuur dankzij serres en oranjeries wordt geïllustreerd. Over kasteelparken ontstonden boeiende nieuwe inzichten; met hun neerhof-opperhofstructuur, de 'jardin anglo-chinois', de 'ferme ornée', de gefaseerde verlandschappelijking, de relatie met de grondgebonden economie en het met de industrialisatie verbonden kapitalisme. De inventaris raakt dus ook aan een stuk sociale geschiedenis.
Per object wordt met de verzamelde kennis een verhaal geschreven van maximaal een tiental bladzijden voor parken met een rijke geschiedenis. Eenvoudige tuintjes worden in enkele lijnen gekenmerkt. Historische kaarten, 18de-eeuwse prenten, postkaarten en oude en nieuwe foto's illustreren de teksten.
Situeringskaarten en overzichtslijsten met de belangrijkste kenmerken maken van de inventarissen ook een handig naslagwerk. Een kernachtige samenvatting in het Nederlands, gaat voor elk object de tekst vooraf en de Franse en Engelse vertaling daarvan wordt achteraan samengebundeld.
|
